جهان بینی اسطوره ای؛ اسطوره زدایی و اسطوره زایی در داستان های بیژن نجدی
Authors
abstract
در نگاه اول، جهان اسطوره، جهان علم و جهان سیاست هستیهای موازی هستند، که با تغییر ذائقه زیباشناختی بشر و نیازهای او اولویت و اعتبارشان متغیر میشود، اما بهدلیل جهانشمول بودن تجربههای اسطورهای و نقش ارتباطی و رسانگی آن در اتصال انسان به تمامیت کیهانشناختی، جهان اسطوره، هماره مطلوب گمشده بشر و رابط او با جهان رازآلود و امر مقدس بوده و هست. افراط تفکر مدرن در اسطورهزدایی، بشر را به بازگشت به اسطورهای کهن چه در قالب بازتولید و بازخوانی بینش و کاراکتر اسطورهای و چه در قالب خلق و آفرینش اسطورهای جدید کشاند. جستار حاضر با توجه به سریان و جریان اسطوره در ادبیات معاصر به کندوکاو و بازنگری جهانبینی اسطورهای در داستانهای بیژن نجدی و تبیین سازوکارهای اسطورهزایی و اسطورهزدایی در آنها میپردازد. بازخوانی و بازآفرینی اسطورهها در داستانهای نجدی چندلایه و درهمتنیده است و تکرار صرف اسطورههای باستان نیست. او زایش اسطورهها را در بسترهای تقابلی، در تقابل با اسطورههای جهان مدرن (اسطوره علم و سیاست) معنادار میسازد و با اسطورهزدایی از دوره مدرنیته، و با تکیه بر مانایی، جاودانگی و تأثیرگذاری اسطورههای کهن، کاراکترهای داستانش را از حصار جهان کرانمند می–گذراند و به جهان بیکران پیوند میزند.
similar resources
بازتاب اسطوره رستم و سهراب در «شب سهرابکشان» بیژن نجدی
شاهنامه به عنوان یک اثر اسطورهای ـ حماسی در ادبیات داستانی معاصر ایران همچنان تأثیر شگرف خود را دارد و داستانهای آن به شیوههای گوناگون در داستان بلند و کوتاه امروز بازتاب یافته است. این بازتاب به گونهای است که به داستانها هویتی ایرانی بخشیده است و نمونة آن را میتوان در داستان کوتاه شب سهرابکشان اثر بیژن نجدی به خوبی مشاهده کرد. اسطورة حماسی «رستم و سهراب» بنمایه این داستان واقع شده است ...
full textتحلیل اسطوره ای مخاطرات
انسان همواره در پی شناخت پدیدههای مخاطرهآمیز محیط اطراف زندگی بوده است. افراد و جوامع همواره به رابطة معنادار بین پدیدهها معتقد بودند و بیشتر از طریق احساس و تصورات ذهنی آنها را درک میکردند. درک تطور این شناخت یک ضرورت است. موضوعی که در این مقاله به آن پرداخته میشود، ارتباط و هماهنگی شناخت اسطورهای با پدیدههای مخاطرهآمیز است. در این راستا به این پرسش پاسخ میدهیم که چرا مخاطرات اسطوره...
full textبررسی جهان بینی در دو اثر اسطوره ای حماسی شاهنامه و سرود نیبلونگن
اسطوره و حماسه به عنوان گونهای از فرهنگ عامه، پیش از ظهور ادبیات پدید آمده و با ادبیات ملل ارتباط تنگاتنگی پیدا کرده است. با وجود تفاوتهای فراوان بین انسان ها و فرهنگ ها، از نظراسطوره و حماسه شباهت های مشترک فراوانی بین آنها وجود دارد. ادبیات جهان سرشار از عناصر حماسی اسطوره - ایی است. این مسأله در مورد ادبیات ایران و آلمان نیز در شا هنامه و سرود نیبلونگن [Nibelungenlied] بهخوبی قابل مشاهده است...
full textبررسی جهان بینی در دو اثر اسطوره ای حماسی شاهنامه و سرود نیبلونگن
اسطوره و حماسه به عنوان گونهای از فرهنگ عامه، پیش از ظهور ادبیات پدید آمده و با ادبیات ملل ارتباط تنگاتنگی پیدا کرده است. با وجود تفاوتهای فراوان بین انسان ها و فرهنگ ها، از نظراسطوره و حماسه شباهت های مشترک فراوانی بین آنها وجود دارد. ادبیات جهان سرشار از عناصر حماسی اسطوره - ایی است. این مسأله در مورد ادبیات ایران و آلمان نیز در شا هنامه و سرود نیبلونگن [Nibelungenlied] بهخوبی قابل مشاهده است...
full textنقد اسطوره ای نوشته های کافکا
فرانتس کافکا به عنوان یک نویسنده فلسفی، در پی یافتن حقیقت است و به تجربیات شخصی زندگی خود بعدی اسطوره ای می بخشد. این دورنمایه افلاطونی، این اشتیاق روح برای یافتن حقیقت، مضمون اصلی داستان های بلند و کوتاه او به شمار می آید. در این مقاله، شاهکارهای کافکا، در ارتباط باکتاب مقدس، تفسیر می شوند. در تمام نوشته هایش، حقیقت غایب است و قهرمانان می کوشند تا به آن برسند: حقیقت به صورت نمادین در دادگاه، ق...
full textهنجارگریزی معنایی در داستان های بیژن نجدی
هنجارگریزی معنایی، یکی از شیوههایی است که شاعران و نویسندگان، با بهرهگیری بهجا و هنرمندانه از آن، سطح ادبی آثارشان را ارتقا میبخشند. بیژن نجدی از جمله نویسندگانی است که در ساخت و پرداخت داستانهای خود، تمایل زیادی به استفاده از این شیوه داشته است. از آنجا که هنجارگریزی معنایی بیشتر خاص شعر است، بهرهگیری از آن در آثار منثور، زبان این آثار را شعرگونه مینماید. فرضیة پژوهش حاضر آن است که یکی...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
ادبیات پارسی معاصرجلد ۵، شماره ۴، صفحات ۱-۲۴
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023